Phát triển nuôi cá hồi vân tại Lâm Đồng

Cá hồi vân là một sản phẩm được người tiêu dùng ưa chuộng vì thịt cá rất ngon. Thành phần dinh dưỡng chính trong 100 g thịt cá gồm 30,2 g chất rắn, 17,5 g protein, 10,2 g chất béo, 0,1 g đường, ngoài ra còn chứa nhiều axít béo omega-3, axít này dễ hòa tan vitamin A, D và nước hòa tan vitamin B12. Ở thị trường Mỹ, giá 1 pound (0,45 kg) cá nguyên con là 3,49 USD, bỏ đầu và đuôi là 3,79 USD, 1 pound fi lê giá 4,3 USD. Giá các sản phẩm chế biến như cá hun khói, đóng hộp còn cao hơn nhiều so với cá tươi. Hàng năm, nước ta nhập nhiều sản phẩm cá hồi cung cấp cho nhà hàng, khách sạn.

Nhận thấy điều kiện tự nhiên, nguồn nước có thể thích hợp cho cá hồi vân sinh trưởng và phát triển, năm 2006, UBND tỉnh Lâm Đồng đã giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh phối hợp với Viện nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I và III triển khai đề án nuôi thử nghiệm cá nước lạnh trên địa bàn. Tháng 4/2006, những con cá hồi vân đầu tiên đã được nhập về nuôi tại thôn Klong Klanh, xã Đạ chais, huyện Lạc Dương. Cá được nuôi trong ao lót bạt với nguồn nước suối lạnh lưu thông liên tục được lấy từ rừng già, nhiệt độ nước từ 16-19oC. Thức ăn cho cá được nhập từ Phần Lan. Sau một năm nuôi thả, cá hồi đạt kích cỡ trung bình 1.000 g/con, trọng lượng lớn nhất đạt 1.700 g/con, tỷ lệ sống đạt 76,8%. Năng suất quy đổi đạt 40 tấn/ha.

Kết quả nuôi thử nghiệm cá hồi vân tại Lâm Đồng cho thấy, cá đạt tốc độ tăng trưởng nhanh, tỷ lệ sống cao, chất lượng thịt không thua kém cá nuôi ở các nước ôn đới. Nếu có nguồn nước tốt, thực hiện đúng quy trình kỹ thuật, con giống và nguồn thức ăn đảm bảo chất lượng thì năng suất nuôi có thể đạt 30-40 tấn/ha. Với giá bán hiện nay của cá hồi vân trên thị trường khoảng 120 ngàn/kg, doanh thu có thể đạt 3,6-4,8 tỷ đồng/ha/năm và lợi nhuận đạt 40-50% từ vốn.

Hiện nay, tại thành phố Đà Lạt và các huyện Lạc Dương, Đam Rông, nhiều doanh nghiệp đã đầu tư nuôi giống cá này như công ty cổ phần Giang Ly, công ty Thung lũng nắng (Nga), công ty Thiên Thai, công ty 7/5, công ty Ngọc Mai Trang… nâng diện tích nuôi cá hồi vân trên địa bàn khoảng 10 ha. Dự kiến năm 2009, sản lượng cá có thể đạt trên 150 tấn và sẽ tăng nhanh trong những năm tiếp theo.

Tuy nhiên, cá hồi vân là đối tượng hoàn toàn mới, công nghệ nuôi và địa bàn mới nên việc nhân rộng và phát triển giống cá này trên địa bàn tỉnh còn nhiều vấn đề cần phải nghiên cứu để có giải pháp thích hợp:

+ Nguồn thức ăn và con giống phải nhập ngoại nên giá thành cao và không chủ động.

+ Chưa có quy hoạch cho việc phát triển các đối tượng cá nước lạnh tại Lâm Đồng.

+ Việc xúc tiến giới thiệu sản phẩm, mở rộng thị trường, phát triển công nghệ chế biến nhằm tạo ra những sản phẩm có giá trị cao hơn (cá hồi hun khói, cá phi lê…).

+ Vấn đề đào tạo nhân lực nắm chắc kỹ thuật nuôi (khá phức tạp) và vấn đề đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật khá cao.

+ Vấn đề đảm bảo môi trường sinh thái tại các thủy vực nuôi cá.

Về chủ trương phát triển, Nghị quyết số 57/2006/NQ-HĐND của Hội đồng nhân dân tỉnh Lâm Đồng khóa VII tại kỳ họp thứ VIII về nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội năm 2007 chỉ rõ: Lâm Đồng sẽ “khai thác diện tích mặt nước sẵn có để nuôi trồng thủy sản, trong đó phát triển mạnh mô hình cá nước lạnh”.

Thông báo số 84/TB-UBND ngày 24/7/2007 của Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng trong sơ kết đề án nuôi thử nghiệm cá nước lạnh trên địa bàn kết luận “tập trung phát triển cá hồi tại Lạc Dương, trên cơ sở thực hiện các dự án đầu tư vào vùng quy hoạch hạ tầng nuôi cá nước lạnh, dựa trên nguồn tài nguyên nước hiện có, điều kiện cụ thể từng nơi và khả năng mở rộng thị trường, không khuyến khích phát triển ở những địa phương khác”, với mục đích “tạo ra sản phẩm đặc thù, có giá trị cao trong nuôi trồng thủy sản gắn với du lịch và dịch vụ”.

Có thể nói, việc đưa cá hồi vân vào nuôi là một thành công lớn của tỉnh, giúp khai thác nguồn nước lạnh sẵn có ở vùng sâu, vùng xa, tạo ra một sản phẩm đặc thù có giá trị cao. Hy vọng với chủ trương đúng và sự quyết tâm của các cấp, ngành, nhà khoa học và sự mạnh dạn đầu tư của doanh nghiệp, cơ sở, nghề nuôi cá hồi của tỉnh sẽ có những bước phát triển mạnh, vững chắc trong thời gian tới.

Cá hồi vân, tên tiếng Anh: Rainbow trout, tên khoa học: Oncorhynchus mykiss, có nguồn gốc từ vùng biển Thái Bình Dương khu vực Bắc Mỹ, được di nhập vào nuôi ở nhiều nước châu Âu từ những năm 1890.

Là loài cá được gia hóa và nuôi trong các thủy vực nước ngọt phổ biến ở nhiều nước trên thế giới. Cá hồi vân được nuôi ở các thủy vực tự nhiên và trong các hệ thống nước chảy với pH thích hợp là 6,7-8,6. Cá sinh trưởng và phát triển tốt nhất ở nhiệt độ nước từ 10-20oC, có khả năng chịu tới 24oC trong một thời gian ngắn. Hàm lượng ôxy hòa tan trong nước cần đạt > 7 mg/l.

Ở ngoài tự nhiên, khi còn nhỏ, cá hồi vân ăn ấu trùng côn trùng, giáp xác nhỏ, động vật phù du; khi trưởng thành, chúng ăn giáp xác (ốc, trai…), côn trùng nước và cá con. Cá hồi vân nuôi sử dụng thức ăn công nghiệp dạng viên.

Câu Hỏi Thường Gặp