Cây tiêu, một loại cây trồng mang lại giá trị kinh tế cao, không tránh khỏi sự tấn công của các loại sâu bệnh gây hại. Việc nhận biết và phòng trừ kịp thời các loại bệnh này là yếu tố quan trọng để đảm bảo năng suất và chất lượng của vườn tiêu.
Bài viết này sẽ cung cấp cho bà con nông dân cẩm nang chi tiết về các bệnh thường gặp trên cây tiêu, triệu chứng, nguyên nhân và biện pháp phòng trừ hiệu quả.
- Hướng dẫn kỹ thuật trồng tiêu
- Tìm hiểu trồng tiêu công nghệ cao
- Khám phá sức hút của tiêu Phú Quốc
- Sản xuất hồ tiêu bền vững ra sao?
- Bí quyết trồng tiêu sạch xuất khẩu
Các bệnh hại thường gặp trên cây tiêu:
- Bệnh chết nhanh (Phytophthora):
- Triệu chứng: Rễ bị thối đen, lá vàng và rụng dần từ ngọn xuống gốc, cây còi cọc và chết.
- Nguyên nhân: Do nấm Phytophthora gây ra, lây lan qua đất và nước.
- Phòng trừ:
- Chọn giống kháng bệnh, xử lý hom giống trước khi trồng.
- Làm đất kỹ, thoát nước tốt, tránh trồng tiêu trên đất bị ngập úng.
- Bón phân cân đối, tăng cường sức đề kháng cho cây.
- Phun thuốc phòng bệnh định kỳ bằng các loại thuốc gốc đồng như Ridomil Gold, Aliette…
- Bệnh thán thư (Colletotrichum):
- Triệu chứng: Vết bệnh trên lá, quả và thân cây, ban đầu là những đốm nhỏ màu nâu, sau đó lan rộng thành những mảng lớn màu nâu đen, có viền nâu đỏ.
- Nguyên nhân: Do nấm Colletotrichum gây ra, lây lan qua gió, nước mưa, côn trùng.
- Phòng trừ:
- Vệ sinh vườn cây, cắt tỉa cành lá khô, tiêu hủy tàn dư cây bệnh.
- Phun thuốc phòng bệnh định kỳ bằng các loại thuốc như Antracol, Score, Tilt Super…
- Khi bệnh chớm xuất hiện, có thể phun thuốc đặc trị như Topsin M, Carbendazim…
- Bệnh vàng lá (Fusarium):
- Triệu chứng: Lá chuyển vàng từ ngọn xuống gốc, cây còi cọc, sinh trưởng kém, rễ bị thối.
- Nguyên nhân: Do nấm Fusarium gây ra, lây lan qua đất và nước.
- Phòng trừ:
- Luân canh cây trồng, không trồng tiêu trên đất đã trồng tiêu trước đó.
- Bón phân hữu cơ, tăng cường vi sinh vật có lợi trong đất.
- Sử dụng các chế phẩm sinh học như Trichoderma để phòng trừ nấm bệnh.
- Bệnh rỉ sắt (Hemileia vastatrix):
- Triệu chứng: Vết bệnh trên lá có màu vàng cam, sau đó chuyển sang màu nâu đỏ, lá bị khô và rụng.
- Nguyên nhân: Do nấm Hemileia vastatrix gây ra, lây lan qua gió và nước mưa.
- Phòng trừ:
- Trồng các giống tiêu kháng bệnh.
- Tỉa cành tạo tán thông thoáng, tránh ẩm độ cao.
- Phun thuốc phòng bệnh định kỳ bằng các loại thuốc gốc đồng.
- Sâu đục thân, đục cành:
- Triệu chứng: Cành, thân cây bị đục khoét, có mùn cưa và phân sâu ở lỗ đục, cây suy yếu và dễ gãy đổ.
- Nguyên nhân: Do các loại sâu như sâu đục thân, sâu đục cành gây ra.
- Phòng trừ:
- Vệ sinh vườn cây, loại bỏ cành lá khô, nơi trú ẩn của sâu bệnh.
- Sử dụng bẫy pheromone để dẫn dụ và tiêu diệt sâu trưởng thành.
- Phun thuốc trừ sâu khi mật độ sâu cao.
Biện pháp phòng trừ tổng hợp:
Để phòng trừ sâu bệnh hại tiêu hiệu quả, bà con nông dân nên áp dụng các biện pháp tổng hợp sau:
- Biện pháp canh tác:
- Chọn giống kháng bệnh, trồng đúng kỹ thuật.
- Vệ sinh vườn cây thường xuyên.
- Bón phân cân đối, tăng cường sức đề kháng cho cây.
- Luân canh cây trồng để cắt đứt vòng đời của sâu bệnh.
- Biện pháp sinh học:
- Sử dụng các chế phẩm sinh học như nấm đối kháng, vi khuẩn có lợi để phòng trừ sâu bệnh.
- Bảo vệ và phát triển các loài thiên địch như ong ký sinh, bọ rùa…
- Biện pháp hóa học:
- Chỉ sử dụng thuốc bảo vệ thực vật khi cần thiết và theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất.
- Lựa chọn các loại thuốc có độc tính thấp, ít ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe con người.
Kết luận:
Phòng trừ sâu bệnh hại là một trong những yếu tố quan trọng để đảm bảo năng suất và chất lượng của vườn tiêu. Bằng cách áp dụng các biện pháp phòng trừ tổng hợp một cách khoa học và hiệu quả, bà con nông dân có thể bảo vệ cây trồng của mình khỏi các tác nhân gây hại và đạt được mùa màng bội thu.
