Mồi câu cá thông dụng: Spinners

Mồi câu cá ưa dùng

Mồi câu cá spinners có 2 điều làm nó trở nên hiệu quả ở nước đục lẫn nước trong. Ở nước trong, cá có thể nhận ra tia lấp lánh của cánh quay từ xa, ở nước đục cá nhận ra tiếng động tạo bởi cánh quay. Một lý do khác của sự hữu dụng mồi giả Spinners này là dễ dàng sử dụng,chỉ cần quay rê thu dây thẳng bình thường cũng bắt được cá, khi cá tấn công mồi thì nó đã tự mắc lưỡi.

Mồi câu cá spinners có tất cả 4 kiểu mẫu cơ bản, loại Standard-spinners có 1 cánh quay xoay chung quanh cọng thép nhỏ làm trục chính để nối dây câu. Đa số Standard-spinners đều có chì với trọng lượng nhất định nào đó nằm sau cánh quay để làm cho ta dễ quăng mồi ra xa. Weight-forward spinners thì giống loại Standard-spinners nhưng chì lại nằm trước cánh quay.Spinnerbaits có trục là cọng thép giống như Standard-spinners nhưng mở góc hình chữ V để lá thép quay tự do hơn,nó có chì nặng phía dưới một bên cọng trục,cánh quay nằm phía trên.

Mồi câu cá Buzzbaits cũng có hình dáng giống như Spinners nhưng đặc biệt cánh quay được thiết kế để đẩy nước đi thay vì quay chung quanh cùng trục như standard-Spinners.Nếu sử dụng đúng cách với mồi câu này ta có thể câu được hầu như nhiều loại cá và hữu dụng bất cứ thời gian nào trong năm và đặc biệt là khi nước thật lạnh hay ấm làm cá lờ đờ hay làm biếng săn những con mồi di chuyển quá lẹ.Phần lớn cánh quay mồi spinners vẫn xoay cho dù ta có thu dây kéo thật chậm.

Kích cỡ khác biệt của cánh quay tương ứng với những khác biệt về sức cản của nước,cánh quay bản rộng quay với một góc độ lớn so với trục nên bị nhiều lực cản hơn cánh quay bản nhỏ,nghĩa là cánh quay càng nhỏ thì lực cản của nước càng ít,hay ngược lại,lực cản càng lớn mồi càng nổi lên khi kéo.Đại khái cánh quay to bản thì thích hợp với lối kéo chậm và chỗ nước chảy chậm,cánh quay nhỏ bản thì thích hợp với lối kéo nhanh và chỗ nước chảy nhanh.

Với bộ cần có độ nhạy cao,ta có thể cảm thấy được khi cánh quay ngừng xoay,có thể do ta kéo quá chậm hay bị rong quấn vào mồi giả,cũng có khi là cá đã cắn câu rồi.Khi câu với Spinners ta nên dùng cần cứng một chút để có thể giật cần mạnh làm lưỡi câu xóc mạnh vào miệng cá.

A. Mồi câu cá Standard spinners (Spinners tiêu chuẩn)

Standard Spinners được thế giới dân câu đánh giá cao như là loại tốt nhất trong các mồi câu giả vì sự đơn giản của hình dáng và căn bản không thay đổi bao nhiêu qua nhiều thập niên.Vì nó chìm chậm khi quăng câu nên rất hữu dụng ở vùng nước cạn,cũng đắc dụng vùng nước rộng lớn và ta cũng có thể dùng ở nơi ít rong hoặc câu trên đầu lớp rong.

Standard Spinners có 2 loại kiểu chính khác nhau:
* Loại thông dụng có cánh quay đính vào cọng thép hình chữ U ở trục chính nối vào dây,làm ra tiếng động lớn và dễ nhận thấy bởi cá và người cầm cần

* Loại thứ nhì là kỹ năng phát ra tiếng siêu âm,cánh quay đính thẳng vào trục chính.Cánh quay có hình dáng một mặt lồi và một phần mặt lõm vào,cánh quay này sẽ quay chung quanh trục chính khi ta kéo chậm chậm.Nó ít cản bởi nước như phần cánh quay ở phía đầu trục nên dễ câu ở dòng nước chảy nhanh.
Một số spinners được làm bằng gỗ balsa hay bằng nhựa nhẹ với chì gắn ở dây,loại này nổi lơ lửng giữa tầng nước nên không bị vướng rong,đá hay cây chết.

Cách câu với mồi câu cá standard spinners:

Thông thường cánh quay không xoay khi mồi chìm,nó hoạt động hữu hiệu khi quay thu dây đều đặn hơn là điều khiển nó chạy lắc lư,một số trường hợp bạn phải giật cần nhẹ để khởi động cách quay xoay.

Khi bạn quay rê mồi này với một tốc độ đều đặn thì cá thường thường theo nhưng không tấn công mồi.Nhưng nếu bạn bất thần thay đổi tốc độ quay, cá có thể tấn công mồi ngay tức thì vì nó nghĩ con mồi đang muốn tẩu thoát khỏi nó.Tăng tốc độ quay rê làm cánh quay xoay nhanh hơn và làm thay đổi tiếng động để kích thích cá khi cá không ưa mồi.

Khi câu với loại mồi câu cá standard spinner ở vùng nước chảy sâu,bạn nên ném mồi xéo ngược dòng với một góc độ nào đó để đạt tới độ sâu mong muốn,nếu bạn ném xuôi theo dòng,cánh quay sẽ xoay nhanh làm cho mồi nổi cao.

Trong vùng nước cạn bạn nên ném xéo mồi câu theo dòng nước chảy để phòng ngừa bị vướng,giống như loại mồi có cánh quay mỏng,standard spinner hữu hiệu khi thả trôi vào chỗ khó ném và để nó cuốn trôi theo dòng nước.

Phần lớn khi câu với mồi standard spinner hay có vấn đề trục trặc lúc cánh quay xoay tự do,nếu khoen gắn cánh quay bị méo hay cong cạ vào trục,sẽ làm cho cánh quay xoay chậm,vì loại mồi này không có trục chĩa xéo lên hoặc thân không nhọn ở phần đầu,cho nên rong rêu có chiều hướng quấn vào cánh quay.

Một vấn nạn khác là dây hay bị xoắn,trục có chiều hướng xoay theo cánh quay khi cánh quay xoay,để giảm thiểu dây bị xoắn nên gắn khoen chống xoắn có bi vào mồi,khi khoen mgắn cánh quay bị cong hay bị quấn bởi rong rêu,nó cũng làm cho dây xoắn vì áp lực nước đè lên cánh quay bất động tạo cho con mồi xoay tròn.

Bạn có thể phòng ngừa dây xoắn bằng cách chọn mồi spinner với trục cong hay bẻ gập trục trước cánh quay làm một góc khoảng 45 độ,khi uốn bẻ trục thì không cần dùng khoen chống xoắn.

B. Mồi câu cá Weight-forward spinners

Thường loại này dùng câu ở vùng nước thật rộng lớn để dò tìm đàn cá.Mồi rất hữu dụng khi cá tản mác khắp vùng rộng lớn hay lơ lửng ở một vài tầng nước nào đó.

Phần lớn mồi giả này hoạt động rất tốt khi câu chỗ sâu và khi nước chảy mạnh, khi nó có thân dài hẹp,nó sẽ chìm nhanh giữ được ở độ sâu,mặt khác nó cũng dùng được ở chỗ nước cạn khi có thân hình rộng,nó có vẻ như lạng trong nước. Một số khác có trục dài ở phía đầu để tránh trường hợp gặp cá có răng sắc cắn đứt mồi.

Thân loại mồi này được đúc bằng chì nên dễ ném xa,trục được đúc lẫn trong chì để dằn không làm dây bị xoắn,vì vị thế của viên chì nên mồi chìm phía đằng đầu trước làm cho cánh quay xoay khi đang rơi,gợi sự chú ý và kích thích cá tấn công.

Weight-forward Spinners thường được gắn thêm mồi sống, mà một số nó chỉ có 1 lưỡi đơn,mũi lưỡi hướng lên phía trên lúc kéo nên nó ít bị vướng.Những người câu hay dùng trùn thì lại thay lưỡi đơn bằng lưỡi ba chấu để cho con trùn nằm chắc hơn và ít bị xẩy cá.

Cách câu với Weight-forward Spinners

Với hình dáng làm tốc độ chìm khá nhanh,ném xa được,mồi giả này thường dùng câu ở đáy. Nếu ta ném không khéo thì mồi giả này gây rối dây, vì khi quăng phần thân đầu của mồi giả sẽ phóng ra trước, phần lưỡi theo sau có chiều hướng móc vào dây cước.Để tránh bị trường hợp này ta nên quăng hất hơn là quăng thẳng. Ta ngưng máy xả dây trước khi mồi chạm nước, như vậy làm mồi sẽ tự xoay vòng và lưỡi không móc vào dây khi mồi bắt đầu chìm.

Để câu được độ sâu mong muốn nhiều người câu dùng kỹ thuật đếm ngược,cho nên mồi câu này là lý tưởng cho cách đếm như thế,mồi câu sẽ ở nguyên vị trí sâu khi rê cũng như ở trong khoảng sâu có cá lâu hơn các mồi khác.

Khi bắt đầu quay thu dây để rê, giật đầu cần mạnh một chút để cho cánh quay xoay.Khi quay vào ta có được cảm giác cánh quay hoạt động thì nên quay vừa đủ nhanh để cánh quay tiếp tục xoay.

Mồi này hoạt động tốt khi bạn quay đều tay,nhưng bắt cá nhiều hơn khi bạn quanh giật nhanh từng đoạn,thỉnh thoảng nên kéo cần một đoạn dài rồi thu dây thật nhanh để cần trở lại vị trí ban đầu trong khi vẫn giữ cho cánh quay xoay,cá luôn luôn tấn công ngay khi mồi bắt đầu phóng lẹ.

Buộc dây câu thẳng vào mồi,như vậy mồi sẽ không làm dây bị xoắn và bạn không cần tới khoen chống xoắn.Khoen móc hay khoen chống xoắn hay làm tăng việc rối mồi nhất là lúc ném mồi ra xa.Đôi khi người câu cũng hay móc trùn vào lưỡi của loại mồi này hoặc cá mồi,da heo hay mồi nhựa dẻo làm tăng thêm sự hấp dẫn.

C. Spinnerbaits

Spinnerbaits được vẽ kiểu để giải quyết vấn đề vướng gốc cây hay chà gạc thường nằm rải rác dưới đáy nước ở các hồ ao, mà 2 loại trên hay thường vướng vào chướng ngại vật (standard hay weight-forward spinner). Thân trục chính là cọng thép được bẻ gập hình chữ V để tránh cho rong, nhánh cây quấn vào lưỡi hoặc cánh quay. Dùng spinnerbaits dính cá nhiều hơn bất cứ loại mồi chống vướng nào khác tại vì lưỡi câu được phô bày ra toàn vẹn ở khoảng trống.

Đa số dân câu dùng loại này để xác định vị trí cá ở vùng nước cạn.Ta có thể quăng nhiều chỗ nhanh hơn và ánh lấp lánh của cánh quay cũng như tiếng động dễ lôi kéo những con cá hung dữ,dù khi nó không tấn công mồi mà theo sau mồi thôi ta cũng nhận được vị trí của cá để mà dùng các loại mồi khác mà câu nó.

Khi chọn lựa mồi spinnerbaits,bạn nên để ý đến chiều dài của cọng trục trên,kích cỡ đường kính cọng trục,và hình dáng của viên chì đúc.

Trong đa số trường hợp,dùng mồi spinnerbait với cọng trục trên đủ dài mà cánh quay xoay phía trên đỉnh mũi nhọn của lưỡi câu,những kiểu có cọng trục trên ngắn rất hữu hiệu cho cách dùng kỹ thuật rơi thẳng, nhưng nếu cọng trục trên quá ngắn nó sẽ không bảo vệ được lưỡi bị vướng hay giúp ổn định con mồi xoay tròn chính nó,nếu cọng trục trên dài quá thì sẽ lại làm bớt xác xuất dính cá vì cá sẽ luôn có chiều hướng táp cánh quay.

Trục bằng cọng thép mỏng dễ truyền rung động từ cánh quay đến đến váy(chùm lông hay sợi tua) phủ lưởi với sự lắc lư tối đa,và cọng trục mỏng cũng dễ dính cá hơn khi cá táp nó sẽ bị duỗi ra,nếu cọng trục dày thì lại tốt khi câu nơi có cây,gốc,bụi chìm dưới nước,vì nó sẽ vượt qua được những cành nhánh nhỏ.

Đa số mồi spinnerbaits có đầu đúc bằng chì với hình dáng nhọn hay hình viên đạn ở cọng trục dưới,loại đầu lướt này giúp cho con mồi lượn dễ dàng qua rong rêu,một số mồi spinnerbaits nhỏ có thể tháo đầu ra được thay vì đúc chết với lưỡi.

Spinnerbaits thường có 3 loại: loại 1 cánh quay,loại 2 cánh quay cùng trục và loại 2 cánh quay khác trục.

Loại 1 cánh xoay mạnh hơn,rơi thẳng tốt hơn,nên được chọn nhiều hơn.Loại 2 cánh cùng trục bị cản nước nhiều hơn và khi dùng với tốc độ quay đều đặn ở chỗ nước êm nó làm nổi sóng lên.Loại 2 cánh xoay có 2 trục song song dùng rất tốt trong khu vực có nhiều rong bởi vì với đôi trục song song nó che được lưỡi câu nhiều hơn là đơn cánh. Đa số spinnerbaits có lớp váy đuôi phủ lưỡi bằng sợi cao su hay bằng lông,bằng dây kim tuyến,nhưng có một số mồi gọi là spin-rig không có váy đuôi chuyên dùng để gắn mồi sống thật.

Cách câu với mồi câu cá Spinnerbaits:

Nhiều dân câu chuyên nghiệp thường hay chọn mồi spinner để câu ở mọi trường hợp khác nhau trong các cuộc thi giật giải vì nó đa dụng và là một chọn lựa hay trong mọi địa thế câu cá.

Spinnerbaits có thể câu với nhiều cách quay khác nhau.Ta có thể quay chậm chậm sát đáy,hay hơi nhanh cách mặt nước độ 1m,hoặc vừa đủ nhanh làm nổi sóng trên nước hay rẽ nước.Bạn cũng có thể giật con mồi nhảy dọc theo đáy nước,hay nhắp mồi thẳng đứng chung quanh bụi rong rêu,thử nghiệm với các cách thu dây rê khác nhau sẽ cho bạn thấy cái nào sẽ thích hợp nhất trong mỗi trường hợp câu khác nhau.

Điều chỉnh đúng cánh quay sẽ không làm mồi giả xoắn vào dây khi rê.Ta nên gắn thẳng vào dây hơn là gắn thêm khoen chống xoắn hay khoen móc vì như thế chỉ làm tăng thêm khả năng rối dây.
Nếu mồi spinnerbait ngay mắt nối dây của cọng thép có vòng tròn cuốn gấp như lò xo,thì dây câu của bạn có thể bị quấn kẹt vào đấy,nếu xảy ra trường hợp vậy thì bạn nên cắt bỏ đoạn dây hư đó ngay và thắt lại nút khác,mồi spinnerbait có mắt nối hở thì không bị như vậy.

Người câu thường không biết khi cá tấn công mồi khi dùng loại này,vì cá thường tấn công khi mồi nhẹ nhàng. Vậy khi ta cảm thấy cánh quay không hoạt động nữa thì phải giật cần ngay.

Mồi giả này cũng đắc dụng khi tháo lớp váy phủ lưỡi mà gắn thêm trùn hay mồi cá sống vào lưỡi,hoặc những miếng tôm tươi hoặc các mồi nhựa có tẩm mùi vị.

D. Mồi câu cá Buzzbaits

Những con cá bass (cá vược) đói dưới nước cạn khó lòng cưỡng nổi tiếng nước sủi và giọt nước toé của con mồi buzzbait, cũng có một số mồi giả khác khuất động được mặt nước như vậy.

Tất cả loại mồi câu dạng Buzzbaits có chong chóng quay ở dạng 2 hay 3 khía cánh hơn là loại dạng một cánh như mồi spinner.Ở một số mồi buzzbaits chong chóng nằm ở cọng trục an toàn y như spinnerbaits,một số khác nằm ở cọng trục thẳng như loại standard-spinner.

Loại mồi câu cá này được thiết kế để hoạt động nửa chìm nửa nổi ở mặt nước với lý do làm nổi sóng trên mặt nước.Có vài kiểu mà hai cánh quay và quay ngược chiều nhau tạo nên thêm nhiều xao động ở mặt nước hơn.

Bởi vì loại mồi câu này thiết kế đặc biệt cho cách câu ở mặt nước cho nên không thông dụng như loại spinnerbait.Tuy nhiên nó cũng rất hữu dụng ở những vùng nước cạn hay rong rêu dàn đều dưới đáy nước.Chong chóng không bị vướng rong nhiều như các loại cánh quay spinners khác và rất tiện ở vùng nước đục dù rằng khi cá không thấy mồi nhưng nó có thể nghe tiếng khuấy động tạo ra bởi cánh quay.
Nó hữu hiệu khi xử dụng trong vùng nước êm ả,nếu mặt nước có quá nhiều sóng,cá sẽ không thấy được mặt nước khuấy động vì mồi.Một số người câu hay gắn trùn nhựa hoặc da heo có mùi vị vào để cho mồi hiệu quả hơn,những phụ liệu này đôi khi giúp cho mồi nổi thêm trên mặt nước,nếu dấu rải của mùi vị ở quá xa lưỡi câu thì cá sẽ táp hụt.

Cách câu với mồi câu cá Buzzbaits:

Mồi câu cá Buzzbait có được danh tiếng là một trong loại mồi hay nhất dùng câu cá bass ở vùng nước cạn,mà cũng nhiều người câu không biết rằng nó cũng rất hữu hiệu dùng câu cá pikerel, northernpike và muskies.

Khi câu cá bass nên quay đều tay,giữ vừa đủ cho con mồi chạy trên mặt nước,nếu câu pikerel hay muskies thì phải quay nhanh sẽ hiệu nghiệm hơn.Câu ở vùng nước nhiều bụi rong thì nên quay chậm hơn là quay nhanh ở vùng nước thoáng đãng và ít rong,những chỗ rậm rạp,nhiều rong sẽ làm cho cá khó rượt theo mồi.

Khi cần quay chậm ta phải chọn loại chong chóng đôi,hoặc đơn nhưng bản rộng vì như thế mồi sẽ nổi lên dễ dàng hơn và lượn khéo hơn trên mặt nước,loại chong chóng đôi đẩy mồi nổi nhiều hơn trên mặt nước.

Để giữ cho mồi chạy trên mặt nước,khi quăng mồi giả này ta phải ngưng máy xả dây lúc mồi sửa soạn đáp xuống mặt nước và quấn dây lại tức khắc đừng để chùng dây,trước khi mồi bắt đầu chìm.

Khi quay rê mồi này ta phải dựng đầu cần cao lên vừa phải để mồi nổi trên mặt nước,nhưng đừng cao quá làm ta khó giật cần khi cá tấn công.

Cá đôi khi khó dính lưỡi câu của mồi buzzbait,bởi vì rong dày nên nó dễ táp hụt,có khi nó chỉ làm gợn sóng hoặc tung nước lên gần phía mồi,nếu bạn giật cần sớm sẽ làm cho mồi dạt ra xa thay vì vậy bạn nên chờ thấy cá hoặc cảm được cá đã ngậm mồi thì mới giựt cần.

Để thêm cơ may dính cá bạn nên gắn thêm một,lưỡi câu phụ vào lưỡi câu chính,gắn lưỡi câu (đơn) phụ có thân dài,mũi nhọn hướng lên trên,rồi chận bằng ống cao su cho chặt, ở vùng nước thoáng đãng thì nên gắn lưỡi ba chấu.

Mồi này đặt biệt hữu hiệu vào mùa xuân,khi cá bass đang ở trong vùng nước cạn có nhiều rong rêu để sinh sản,nên ném vượt qua ổ đẻ rồi quay thẳng về hướng ổ.Vào cuối mùa,mồi hữu hiệu vào lúc nước êm sáng sớm,buổi chiều,ngày nắng hay buổi tối,là lúc mà cá thường lảng vảng trong bụi rong hoặc chỗ cạn.

Đừng ngần ngại ném mồi vào chỗ rong rêu rậm rạp,nhất là chổ thật dày rong,đặc biệt là lúc trời thật nóng. Một số mồi hiệu quả lôi cuốn cá ra khỏi chỗ ẩn núp.

Muốn thử chong chóng xem có xoay tốt không ta có thể cầm mồi giả này và thổi nhẹ vào chong chóng.Nếu nó quay nhẹ nhàng tức là sự hoạt động của chong chóng còn tốt.Đừng ngần ngại quăng mồi giả này vào đám rong rêu dầy đặc vì nó chỉ hoạt động trên mặt nước, nên nếu có dính rong thì cũng chỉ có chút đỉnh mà thôi.