Chuồng trại nuôi heo: 7 kỹ thuật xây bạn cần nắm

Cách xây chuồng trại nuôi heo

Giống heo rất dễ nuôi: có thể nuôi nhốt trong chuồng trại nuôi heo, có thể cầm cột bên chái nhà, bên gốc cây ngoài vườn, hoặc nuôi thả rông … Những cách nuôi như vậy đều có mặt lợi, mặt hại của nó.

Chuồng trại nuôi heo có thể làm bằng tre lá, ván tạp, hoặc xây gạch … tuỳ vào khả năng tài chánh của mỗi người. Chuồng làm rẻ tiền hay đắt tiền, thậm chí xấu hay đẹp ra sao cũng không thành vấn đề, miễn là giữ gìn vệ sinh tốt và làm đúng phương pháp là được.

Nếu chỉ nuôi năm bao con heo thịt hay nuôi một vài heo nái thì ta có thể làm kiểu chuồng ra sao cũng được, nhưng nếu nuôi heo với số lượng nhiều theo dạng bán kỹ nghệ thì chuồng trại phải được thiết lập theo đúng phương pháp mới đem lại kết quả tốt.

4. Có phải bất kỳ nơi nào cũng có thể làm trại nuôi heo?

Giống heo thích ở nơi khô ráo, nên chuồng trại nuôi heo phải xây cất trên khu đất cao ráo, sao cho trong mùa mưa bão không bị úng ngập. Đã thế, xung quanh khu vực nuôi heo cần phải tạo hệ thống mương rãnh để thoát nước dội rửa chuồng và tắm rửa heo hàng ngày được thoát hết một cách dễ dàng mới tốt. Nếu cuộc đất làm chuồng quá ẩm thấp heo dễ bị bệnh, do nơi đây là môi trường sống tốt nhất cho các loại vi trùng, vi khuẩn và các loại ruồi nhặng, chuột bọ vốn là những tác nhân gây nhiễm nguồn bệnh cho heo.

Chuồng trại nuôi heo còn làm xa khu vực đông dân cư sinh sống để tránh ô nhiễm của người, qua không khí cũng như qua nguồn nước thải.

Khu vực lập chuồng trại cần có đường giao thông thuỷ bộ tiện lợi để dễ dàng trong việc vận chuyển thức ăn nuôi heo cũng như chuyên chở heo đến thị trường tiêu thụ.

Điều quan trọng nhất là nơi lập chuồng trại nuôi heo phải là vùng nông nghiệp phát triển, quanh năm có sẵn nguồn thực phẩm nuôi heo dồi dào như gạo, bắp, tấm cám, khoai đậu, rau cỏ, vừa được mua giá rẻ lại đỡ tốn công chuyên chở.

Điều quan trọng kế tiếp mà ít người nghĩ tới là nơi có sẵn nguồn nhân lực dồi dào. Nhân công thuê mướn sẽ dễ dàng hơn so với việc mướn người từ phương xa đến.

Cuối cùng là nguồn nước ngọt phải dồi dào mới nuôi heo với bầy đàn lớn được. Thiếu nguồn nước ngọt cho heo ăn uống, tắm rửa và xịt rửa chuồng hàng ngày quả là điều bất tiện. Vì vậy, việc này không thể xem thường.

5. Trại nuôi heo nên quay hướng nào tốt nhất?

Mặt tiền chuồng heo nên cho quay về hướng Đông hay hướng Đông Nam mới tốt. Đây không phải là vấn đề dị đoan mà hợp tính khoa học. Mặt tiền chuồng quay về hướng Đông sẽ nhận được ánh nắng sáng chiếu thẳng vào mọi ngóc ngách trong chuồng giúp chuồng khô ráo, ấm áp. Trong ánh nắng sáng có tia cực tím giúp cơ thể heo tự tạo được vitamine D3 cần thiết cho sự phát triển khung xương, giúp heo năng động, sinh trưởng tốt. Ánh nắng ban mai cũng góp phần tiêu diệt vi trùng, vi khuẩn sinh sôi nảy nở trong chuồng heo, giúp môi trường sống của heo được tốt hơn.

Còn mặt tiền chuồng quay về hướng Đông Nam, hàng ngày chuồng sẽ đón nhận được ánh nắng sáng chiếu vào, đồng thời cũng nhận được ngọn gió nồm thổi vào mát mẻ. Do lẽ đó, kiểu chuồng một dãy ai cũng chọn quay về những hướng vừa kể ở trên.

6. Nếu nuôi heo với số lượng ít độ vài ba mươi con trở lại, nên làm chuồng kiểu nào tốt nhất?

Nuôi heo với số lượng ít ta nên làm chuồng một dãy, hay còn gọi là chuồng một mái. Chuồng một mái thì dễ chọn hướng thích hợp, đó là hướng Đông hay Đông Nam. Chiều dài của chuồng tuỳ vào chiều dài sẵn có của cuộc đất, hoặc tuỳ vào nhu cầu mà làm. Trong dãy chuồng đó ta chia ra nhiều ngăn, kích thước mỗi ngăn rộng hẹp ra sao còn tuỳ vào việc để nuôi heo nái, heo thịt, hoặc heo con …

Chia sẻ về chuồng trại nuôi heo

7. Trường hợp nuôi nhiều heo thì cách làm trại ra sao?

Trong khu đất đủ rộng, muốn nuôi được nhiều heo ta nên tính đến việc làm chuồng hai dãy, còn gọi là kiểu chuồng hai mái. Kiểu chuồng này có hai dãy đâu mặt vào nhau, giữa có một hàng lang rộng khoảng 2m xuyên suốt dọc theo chiều dài của hai dãy chuồng để làm lối qua lại hầu dễ dàng trong việc chuyển vận thức ăn hàng ngày cho heo, đồng thời tiện cho việc chăm sóc vệ sinh chuồng trại. Phía sau của hai dãy chuồng cũng có hành lang hẹp, tiếp giáp với sân nắng để hàng ngày thả heo ra đó vận động.

Kiểu chuồng hai mái do mặt tiền của hai dãy đâu mặt vào nhau nên phía hậu của một dãy được quay về hướng tốt là Đông hay Đông Nam, và mặt hậu dãy kia phải hướng Tây hay Tây Bắc, vừa nóng và lạnh. Do đó, dãy có mặt hậu hướng về hướng Tây hay Tây Bắc cần phải có cây cao bóng cả toả bóng mát che phủ để ngăn cản nắng chiếu rọi vào chuồng, và có rèm sáo phủ kín cửa ngõ trong mùa lạnh giá và mưa bão, như vậy heo mới sinh trưởng tốt được.

Mỗi dãy chuồng cũng được chia ra nhiều ngăn và mỗi ngăn cần trổ hai cửa: cửa mặt tiền để nhân công tiện ra vào khi cần, và cửa mặt hậu để lùa heo ra sân nắng.

8. Vật liệu tốt nhất để làm chuồng nuôi heo là gì?

Nếu nuôi heo có tính ngắn hạn, độ vài lứa heo rồi ngưng nghỉ thì nên làm chuồng với vật liệu rẻ tiền như tre lá, ván tạp, cây tròn … Nhưng, nếu nuôi lâu dài như nuôi theo lối bán kỹ nghệ hay kỹ nghệ với số lượng hàng chục, hàng trăm, vài trăm heo trở lên thì nên làm chuồng với vật liệu đắt tiền, như vậy mới bền chắc, sử dụng được về lâu về dài lại dễ quét dọn, hợp vệ sinh …

– Mái chuồng nên lợp bằng tôn lạnh, hoặc ngói. Mái cần có độ dốc cần thiết để tránh dột, và phải cao hơn 3m so với mặt nền chuồng như vậy mới tạo được sự thông thoáng, mát mẻ. Chuồng heo mà ngột ngạt, nóng bức quá sẽ có hại cho sức khoẻ của heo.

– Vách chuồng nên xây bằng gạch, tô xi măng kỹ và quét vôi 6 tháng một lần để sát trùng mới tốt. Tuỳ theo khí hậu của mỗi vùng mà vách chuồng có thể xây cao lên tận mái để ngăn ngừa gió lạnh bên ngoài tràn vào, hoặc tướng vách chỉ xây lưng chừng, để trống phần trên cho mát mẻ trong mùa nắng (trong mùa mưa vão mới treo rèm, bạt …). Hai đầu hồi nên có cửa chống để giúp không khí trong chuồng được thông thoáng hơn vào ban ngày, và chỉ khi cần thiết, như vào ban đêm thời tiết trở lạnh mới sập cửa chống xuống.

– Vách ngăn giữa hai chuồng liền kế nhau cũng nên xây gạch, tô xi măng kỹ, như vậy mới chống giữ được sự cọ xát, cắn phá của heo. Chỉ có vách gạch mới giúp cho ta giữ gìn vệ sinh chuồng trại dễ dàng mỗi khi xịt rửa … Vách ngăn chuồng có thể xây cao 1m hay 1,2m tuỳ vào heo nuôi có kích thước lớn hay nhỏ.

– Nền chuồng nên tráng xi măng, tốt nhất là đổ bê tông, như vậy mới đủ sức chịu được sự ủi phá của heo. Nền chuồng cần có độ nhám cần thiết để heo khỏi trượt ngã gây thương tật, nhất là ở chuồng heo nái, và phải có độ dốc cần thiết để nước rửa chuồng và nước tắm heo không đọng vũng lại mà trôi tuột hết xuống mương rãnh phía sau. Nên chuồng càng khô ráo càng sạch sẽ heo nuôi càng khoẻ mạnh.

9. Sân nắng cần thiết cho loại heo nào?

Loại heo nào, dù là heo mẹ, heo cao, heo thịt cũng cần có khoảnh sân nắng đủ rộng để vận động hàng ngày. Tốt nhất cho heo ra sân vận động vào buổi sáng, trước 9 giờ, trễ lắm là 10 giờ. Buổi chiều nếu ngoài sân có tàng cây cao che bóng mát vẫn có thể cho heo ra vận động được. Chỉ có heo thịt là nên cho vận động ngoài sân nắng ít giờ hơn so với các lứa heo khác.

Hướng dẫn về chuồng trại nuôi heo

10. Kích thước ngăn chuồng là bao nhiêu mới phù hợp với từng loại heo?

Nếu chỉ nuôi năm ba con heo thì vấn đề này có thể không cần đặt ra. Nhưng, nuôi heo với số lượng nhiều, mà trong đó lại có đủ cỡ heo như heo con, heo lứa, heo nái, heo nọc, heo thịt … thì việc tính toán sao cho đủ ngăn chuồng để nuôi chúng là việc không dễ dàng gì, nhất là đối với những người chưa thạo việc. Vì mỗi loại heo như vậy đều được nuôi trong ngăn chuồng có kích thuốc phù hợp chúng mới sinh trưởng tốt được.

Cái khó là ta phải nắm bắt được chính xác trong bầy đàn có bao nhiêu heo chửa, có bao nhiêu heo đẻ, rồi heo con, heo nọc, heo thịt … thì mới tính được đủ “căn hộ” dành cho chúng ở. Còn việc ngăn chuồng có kích thướng phù hợp cho từng loại heo một thì được tính như sau:

Heo nái đang chửa hay nái vừa đẻ con cần sống trong ngăn chuồng rộng 6 mét vuông.
Heo nái đang nuôi con cần sống trong ngăn chuồng rộng 10 mét vuông (trong đó có thể ngăn ra một khu vực nhốt riêng heo con).
Heo thịt nuôi tập thể từ 2 mét đến 3 mét vuông một con.
Heo nọc tuỳ theo vóc dáng nhỏ hay lớn mà cho ở chuồng rộng từ 6 mét vuông đến 10 mét vuông. Cũng như heo nái cấn chửa, heo nọc phải nuôi riêng mỗi con một ngăn chuồng. Chuồng heo nọc cần phải làm chắc chắn, nhất là cửa nẻo, vách ngăn bao bọc quanh chuồng phải cao từ 1,2m đến 1,4m mới ngăn cản được sự … vượt rào ra ngoài của heo nọc.

Câu Hỏi Thường Gặp

Thức ăn dành cho heo bao gồm những loại nào?

(1) Thức ăn tự trộn; (2) Thức ăn hỗn hợp toàn phần; (3) Thức ăn đậm đặc chế biến công nghiệp; (4) Thức ăn bổ sung cho heo thịt

Chi phí thức ăn nuôi theo thịt là bao nhiêu?

Đối với các loại thức ăn tự phối trộn (nguồn nguyên liệu do người chăn nuôi tự chọn lựa hoặc tìm mua ở những nguồn có sẵn), thời giá có thể khác biệt tại từng địa phương. Do đó, bà con có thể chủ động đối với các nguyên liệu này. Về các loại thức ăn hỗn hợp toàn phần và thức ăn đậm đặc trên thị trường hiện nay, giá thức ăn cho heo thịt sản xuất công nghiệp dao động từ 260.000 – 280.000 đồng một bao 25kg, dành cho heo từ 25kg đến 60kg, khoảng 230.000 – 240.000 đồng một bao 25kg, dành cho heo từ 60kg đến khi xuất chuồng.

Cho heo thịt ăn bao nhiêu là đủ?

(1) Giai đoạn từ 10 – 30 kg, cho ăn 5,3% khối lượng của heo/ ngày, một ngày 3 bữa; (2) Giai đoạn từ 31 – 60 kg, cho ăn 4,2% khối lượng của heo/ ngày, một ngày 2 bữa; (3) Giai đoạn từ >61 kg, cho ăn 3,3% khối lượng của heo/ ngày, một ngày 2 bữa.